Pardus:KGA Tasarım Kılavuzu

Pardus:KGA Tasarım Kılavuzu


Bu döküman Pardus yapılandırma arayüzlerinin görünümleri ve (kullanıcı
gözü ile) işleyişlerini tarif eder. Döküman, arayüz geliştiricilerinin
başvurarak tutarlı bir yapılandırma araçları bütünü oluşturmalarını
amaçlar.

Tasarım Kılavuzu'nun tarif ettikleri, uyulması gereken kurallardır.
Fakat bu kurallar tavsiyelerden ibarettir. Kullanışlı ve tutarlı bir
arayüz oluşturmak arayüz geliştiricisinin işidir.

Bu kılavuz, yalnızca Ulusal Dağıtım içerisinde bulunan kullanıcı
arayüzleri için hazırlanmıştır. Her ne kadar yapılandırma arayüzleri,
uygulama programları ile bütünlük sağlamak zorunda olsalar da;
yapılandırma arayüzleri için tanımlanan kurallar uygulama yazılımlarına
uymayabilir.


Arayüz Tasarımı Temelleri

Bir kullanıcı arayüzünün kullanıcı-dostu olarak adlandırılabilmesi için
bazı temel kuralları yerine getirmesi gerekir. Buna göre arayüzün
aşağıdaki temel özellikleri sağlıyor olması gerekir.

Göreve-yönelik çalışma: Çok fazla işlevi bir arada sunmak kullanıcının
istediği işlevi bulabilmesini güçleştirecektir. Arayüz uygun işlevi
mümkün olduğu kadar sade bir şekilde sunabilmelidir.

Anlaşılabilirlik: Kullanıcı arayüz ile ilk defa çalışmaya başladığında
rahatlıkla arayüzün hangi amaç için tasarlandığını anlayabilmelidir.
Arayüzde gezinebilme: Arayüz çalışma esnasında hangi bölümde/nerede
olunduğu bilgisini sunmalıdır. Bölümler/adımlar arası gezinebilme
yeteneği kısıtlanmamalıdır.

Hataları karşılayabilme yeteneği: Yapılan bir değişikliğin geri
alınabilir olması önemlidir. Kullanıcı arayüzü (uygulama altyapısı)
yapılan düzenlemelerin geri alınabilmesini sağlayabilmelidir. Kullanıcı
yaptığı herhangi bir değişikliği beğenmez ve/veya yanlış olduğunu
düşündüğünde, hatasını telafi edebilmelidir.

Süreçlerden haberdar etme: Uygulama gerçekleştirilen işlemlerden
kullanıcıyı haberdar etmelidir. O sırada hangi işlemlerin yapıldığı
bilgisini kullanıcı arayüze bakarak gözlemleyebilmelidir (örn: ``xyz
paketi kuruluyor...)
Beklentilere uyum: Arayüz ve uygulama kullanıcı tarafından bir bütün
olarak algılanmalıdır. Arayüzün bileşenleri kendileri içerisinde
tutarlı bir bütünü oluşturmalıdır. Kullanıcı arayüz bileşenleri
arasında dolanırken beklenmedik olaylar ve seçenekler ile
karşılaşmamalıdır.


Yapılandırma Araçları İçin Kurallar

Aşağıdaki kurallar Ulusal Dağıtım içerisinde bulunan yapılandırma araçlarına özel arayüz tasarım kurallarını içermektedir.

Tüm yapılandırma bileşenleri ortak bir arayüzden erişilebilir olmalıdır.

Eğer sistemde yapılandırılacak bir bileşen ve/veya bir özellik yoksa
yapılandırma seçeneği ya arayüz içerisinde gösterilmemeli; ya da
``erişilemez olarak gösterilmelidir.

Eğer bir yapılandırma seçeneği sistemde mevcut, fakat değiştirilemiyor
ise; yapılandırma seçeneğini gösteren arayüz seçeneği ``değiştirilemez
olarak göstermelidir.

Örn:
Sistemde yapılandırılacak bir web sunucu yoksa yapılandırma araçları
arasında ``web sunucu yapılandırması bileşeni gösterilmemelidir.

Eğer sistemin ekran kartı ``3 boyut hızlandırmayı desteklemiyorsa ekran
kartı için yapılandırma arayüzünde ``3 boyut hızlandırma seçeneği
erişilemez olarak gösterilmelidir.

Seçenekler İçin Kurallar


Bir grafik arayüzünün yapılandırma kısmını oluşturan ve kullanıcının
karşısına çıkan seçeneklerden oluşan bölümün, kullanıcı-dostu olması
için aşağıdaki kurallara uymalıdır;

Gerçekte kullanıcı yazılımı kullanmak değil işini bir an önce bitirmek
ister. Bu yüzden önüne çıkacak yapılandırma soruları görevini yerine
getirdiği gibi, olabildiğince sade görünümlü, kolay kullanılabilir ve
az sayıda basamak içermelidir.

Kullanıcıdan ayarlaması/girmesi istenen seçenek (ler), kendini
kullanıcıya yeterince açık tarif edecek ve kafa karıştırmayacak
açıklamalara sahip olmalıdır.

Sade görünüm aynı zamanda işlevselleği de sağlamalıdır. Bu işlevsellik
bir uygulama içinde bölümden bölüme farklılık gösterebilir. Örneğin
Kopete uygulaması için ICQ hesabı yaratılırken, kullanıcının karşısına
bağlanılacak ICQ sunucusunun isminin çıkartılması gereksiz ve kafa
karıştırıcıdır, oysa Jabber hesabı yaratılırken bu bilgi daha sık
gerekli olmaktadır.

Kullanıcının her zaman değiştirmeyeceği/görmeyeceği ama bazı durumlarda
değiştirmek/görmek isteyebileceği yada değiştirmesine olanak
verilebilecek seçenekler ``Gelişmiş Seçenekler veya benzeri bir isimle
gruplanmalı ve kullanıcı özellikle o seçenekleri görmek istemedikçe
karşısına çıkartılmamalıdır.

``Gelişmiş Seçenekler grubundaki seçenekler kendini kullanıcıya
yeterince açık tarif edecek ve kafa karıştırmayacak açıklamalara sahip
olmalıdır.
Sık kullanılabilecek veya kritik önem taşıyan seçenekler ``Gelişmiş Seçenekler grubu içine sokulmamalıdır.

Girilen bir veya birkaç değerden hesaplanabilecek/anlaşılabilecek
değerler, hiç bir ekranda kullanıcının karşısına
çıkartılmamalıdır/bunlar için hiçbir yapılandırma seçeneği
bulunmamalıdır.

Seçenekler içinde, birbirini tekrarlayan ya da başka bir seçenek ile çakışan hiçbir yapılandırma seçeneği olmamalıdır.

Hata oluşması durumunda, eğer gerekli ise, kullanıcıya kısa ve öz
olarak nelerin yanlış gittiğini ve sorunun ne olduğunu anlatan hata
mesajları, tüm hata çıktısını gösteren veya sadece ``Yazılım Çöktü gibi
kullanıcıya anlam ifade etmeyen mesajlara tercih edilmelidir.